108 min.
Het is alweer bijna tien jaar geleden dat Egyptenaren Tahrir square overnamen in de hoop op een revolutie die naar een betere samenleving zou leiden. In deze documentaire wordt zichtbaar hoe dat ging, en hoe dat fout ging.
Wat ook nadrukkelijk zichtbaar wordt, is wat wij hier allemaal maar aannemen als gewoon, en dat niemand van de gefilmde protesteerders om veel vragen. Men wilt geen basisinkomen, gratis elektrische auto of luxe appartement in het centrum van de stad. Nee, de Egyptenaren vragen om brood, gelijkheid, de kans om als een eervol lid van de maatschappij beschouwd te worden, in plaats van steeds maar weer omlaag getrapt te worden. Ze vragen om een einde van corruptie.
Naarmate de revolutie verloopt, zie je ook de naïviteit langzaam verdwijnen. Zó’n verenigd blok zijn de mensen ook weer niet, en sommigen kiezen de makkelijkste weg in plaats van de meest hoopvolle. Maar ook hier het punt: makkelijk oordelen vanuit onze veilige invalshoek.
Mensen zijn vermoord door de overheid die hen zou moeten beschermen, omdat ze om beter vroegen. Maar een klein beetje beter. The Square draait daar niet omheen en weigert ook andere partijen de schuld kwijt te schelden. Het is een verlammende documentaire; deze geschiedenis is nog zo recent en alweer zo ver vergeten door hen die er geen onderdeel van zijn.
‘Viva la revolucion’ wereldwijd, zolang ze maar te behappen is. Want wie weet nu hoe het tegenwoordig in Egypte is?
The Square, Netflix 2013
Een film over halfzusjes en -broertjes die besluiten maar zelfstandig te gaan wonen omdat hun ouders er zo’n zooitje van maken en ze genoeg hebben van huis te wisselen elke drie dagen – het zou makkelijk sneu kunnen worden. Of in het geval van de Amerikanen: vol met superirritante, te bijdehante en wijze kinderen.
Die introductie is ook zo’n beetje het enige moment dat de kijker in deze twee uur rust krijgt, en niet het gevoel dat er ademnood dreigt. De film speelt zich bijna compleet af op een onderzeeër, en ik raad de zeer claustrofobische lezer de film dan ook af.
Anyway, wie kent het verhaal niet? Met de remake was er meer discussie over de casting (moest dat compleet Midden-Oosters zijn), de aankleding (een combinatie van Midden-Oosten en Aziatisch, kon dat wel gemixt?), de liedjes (moest dat wel?), Will Smith als Genie (waarom probeerde hij het sowieso?) en simpelweg de luiheid van Disney (in de vorige alinea genoemd). En trouwens, de stoere Guy Ritchie voor het keurslijf van Disney?
Nou ja, er zijn ook argumenten tegen. De tieners hebben zeer tienerige problemen en het acteerwerk daarin is niet van je van het. De folklore komt er een beetje bekaaid van af, en het tempo ligt zo hoog dat er geen ruimte of zin is om zowel folklore als de karakters die er onder lijden, enige diepgang te geven. Ik noem het een snack voor een reden.
Want dat is het probleem van deze film: het is saai, en suf, en ongemotiveerd. De ‘grappige’ momenten landen niet, de ‘spannende’ momenten zijn een verzameling van snel-bewegende beelden zonder kop of staart, zelfs de slechteriken lijken niet zeer gemotiveerd? En waar zijn al de cameos, de lopende grap dat verschillende beroemdheden wereldwijd eigenlijk aliens zijn? Zo ploetert het maar door met een conclusie die van mijlenver te herkennen is; als je tussendoor niet afgehaakt bent.
Deze documentaire is niet alleen over Alexandria Ocasio-Cortez, ook al wordt haar naam en beeltenis gebruikt om de aandacht te trekken. Het gaat hier om grass-roots, om de mensen (meestal vrouwen) die er helemaal genoeg van hebben dat zij op geen enkele manier vertegenwoordigd worden in de politiek. Er zitten karakters tussen die zo verdomde inspirerend bent dat je je afvraagt waarom ze niet al [x aantal] jaar in een functie zitten waar ze de wereld ook kunnen verbeteren. Nou, dat legt de documentaire ook fijntjes uit.
One of Us is een documentaire over orthodoxe Hadisic Joden in het New Yorkse Brooklyn, en dan vooral de mensen die geen onderdeel meer van ze uit willen maken. En vooral in het geval van vrouwen, kan deze orthodoxe gemeenschap hun verlies slecht nemen. Bij de afvallige mannen is er nog enige vorm van communicatie; men kijkt de andere kant uit wanneer ze heidens gedrag vertonen. Vrouwen worden bedreigd. Rechtszaken worden ingezet (op die manier mag de heidense samenleving schijnbaar wel gebruikt worden).